V.Z.W. Geschiedkundige Heruitgeverij
Home
Nederlands Bestellen Prijzen Titels Links Zoeken
English Orders Prices Titles Links Search
Français Commandes Prix Titres Liens Chercher

Zoeken - Search - Chercher

Geschiedenis van den Belgische boerenstand tot op het einde der XVIIIe eeuw. (z/d)

Dit boek van Frans De Potter beschrijft nu eens niet de "grote" geschiedenis van koningen en veldslagen, maar wel de geschiedenis van de kleine man, en wel van die kleine man waar alles om draaide tijdens het ancien régime, namelijk de landbouwer. (461 blz., 14,- euro - enkel op CD-Rom).

This book by Frans De Potter doesn't describe the "big" history of kings and battles, but that of the people that were so very important in ancient times, the farmers. (461 pages, 14,- euros - only for sale as ebook).

Ce livre par Frans De Potter ne décrit pas la "grande" histoire de rois et de batailles, mais bien celle des gens quie étaient si importants pendant l'ancien régime, les fermiers. (461 pages, 14,- euros - seulement à vendre comme ebook).

Inhoud - Contents - Table

Inleiding 3

De algemeene geschiedenis des lands is genoegzaam gekend, die der landbouwers niet - Belangrijkheid van het onderwerp - Opgave der schriften, in Frankrijk, Duitschland en Noord-Nederland over den landbouwenden stand uitgegeven - Idem in België, en werken van vreemde schrijvers over den Belgischen landbouw - Welke bronnen te benuttigen zijn voor de aloude geschiedenis onzes volks.


Ie Hoofstuk. 10

  • Bewoners van België in de verste oudheid : voorhistorisch tijdvak.
  • Keltisch tijdvak : Levenswijze, aard en karakter der Kelten - Hunne kleeding - Hunne woningen - Hunne landbouwkunst - Andere, door hen geoefende nijverheden - Eetmalen en feesten bij de Kelten - Huiselijke aangelegenheden - Verschillige standen - Strijdkunst en godendienst.
  • Germaansch tijdvak : Levenswijze der Germanen - Hunne kleeding en opschik - Hunne wapens - Hunne woningen - Zedelijke toestand der Germanen - Dischgewoonten - De familie bij de Germanen - Verschillige standen - Verdeeling van het volk ter bebouwing van den grond - Recht van eigendom en opvolging - Strafstelsel - Godsdienstige plechtigheden en godenleer - Feesten en spelen bij de Germanen - Hunne landbouwkennissen
  • België onder de Romeinsche overheersching : Akelige toestand des lands - Het bestuurstelsel der Romeinen hier ingevoerd - De Romeinsche overheersching was niet nadeelig aan de ontwikkeling van den landbouw in België - Toestand der landbebouwers - Hoe de wijzen der oudheid over den werkersstand dachten - Vestiging van het rijk der Franken - Salische wet - Maatschappelijke inrichting - Verdeeling der gronden - Invoering des Christendoms - Zeden en geaardheid der Belgen in de VIIe en VIIIe eeuw.

IIe Hoofdstuk. 60

Sedert de vestiging des Christendomw tot aan de verbrokkeling des rijks van Karel de Groote : Lot der lijfeigenen - Hunne ontvoogding door de Kerk - Het gilde, vooral dat der Kerels, in Vlaanderen - Gehechtheid aan de aloude heidensche gebruiken - Karel de Groote ijvert tot uitbreiding der beschaving door het oprichten van volksscholen, door de beoefening der moedertaal, door de aanwakkering der vaderlandsche dichtkunst - Aloude en nieuwere volkspoëzie - Vorming van het Romaansch dialect - Vruchten der nieuwe letterkunde - Door de beoefening der volkstaal wordt het Latijn verdrongen - Overblijfselen van Fransche beschaving - Wat men in de VIIIe en Ixe eeuw zoo al vond op een boerenhof - Nieuwe ontwikkeling van akker- en hofbouw - De kloosterlingen brengen de meest woeste en verlatene streken van België tot staat van vruchtbaarheid - Gelukkig lot van den boer, werkende in de schuts van een klooster - Bestuurlijke en rechterlijke inrichting onder de Frankische overheersching.


IIIe Hoofdstuk. 82

Verbrokkeling des rijks van Karel de Groote - Inval der Noordsche barbaren - Uitwijkingen van Vlaamsche landbouwers - De grooten verdrukken het landvolk - Het lied der Kerels maakt ons bekend met den toestand van de Vlaamsche kustbewoners - De zwakken zoeken bescherming bij de kloosters - Zich in dienstbaarheid stellen van de Kerk hield niets vernederend in - Langzame verbetering van den toestand der werkende klassen - De lijfeigenschap had geene armoede tot gevolg - De volksontvoogding, door de Kerk begonnen, door den adel voortgezet, wordt verder gebracht door den Staat - Dorpen uit de Belgische provinciën van de Xie tot het midden der XIVe eeuw met vrijheden of privileges begiftigd - In zake van vrijheid warend e Vlamingen op de omringende natiën verre vooruit - Groote landbouwwerken werden, vooral door de kloosters, ondernomen - De Belgische boeren verbeteren den grond door goede bemesting - Dante verheft de pogingen der Vlaamsche akkerlieden - Vorderingen der beschaving - Vruchtbaarmaking van het Vlaamsche duinland.


IVe Hoofdstuk 109

De boerenstand onder 't leenstelsel gedurende de middeleeuwen : De feodaliteit is geen vloek, maar veeleer een zegen voor het volk geweest - Leenstelsel, leenroerige plichten - Hoe de feodaliteit heeren en laten in vriendelijke betrekkingen bracht - De leenheer was niet enkel een gebieder, maar ook een beschermer - Heerlijke rechten, strijdig met de vrijheid en onafhankelijkheid; maar vele dezer bestaan nog heden onder andere vormen - De karwei niet zoo hatelijk als men ze voorgesteld heeft - Verschillige soorten van karweien - De maatschappelijke toestand der Belgische boeren was in de middeleeuwen niet zoo ongunstig als men lang gemeend heeft - Inrichting der justitie - Wettelijke pleegvormen en gebruiken bij 't verkoopen of afstaan van een eigendom - De magistratuur in 't bereik van al de begoeden en vroeden des dorps - Rechtspleging - Rechtswetenschap in de middeleeuwen niet nodig om vonnis te vellen - Men oefende aanvankelijk recht onder den blooten hemel - Openbaarheid der vierschaar - Erge misbruiken in het steeds gerechtshof - De costumen en andere plaatselijke wetten, zekere bronnen voor de kennis van zeden en beschaving - Openbare zedelijkheid, rust en goede orde : politie der herbergen - Straffen voor de vechters - Onderscheid gemaakt door de middeleeuwsche strafwet tusschen edelman en boer - Ongeoorloofde wapens - Diefstal, brandstichting, lastertaal - Godslasteraars - Koopmanschap tusschen kan en beker - Bedreigingen - Vrouwenschaking en verkrachting - Landbouwbelangen : dijken, straten, sluizen enz. mogen niet verwaarloosd worden - In Vlaanderen moet alleman, buiten de Vier-Ambachten verblijvende, meêwerken tot het herstel der dijkbreuk - Onderhoud der straten en wegen - Hofafsluiting - De boer had waarborg voor goede justitie in de middeleeuwen - Belastingen op den grondeigendom - Ten onzent was het self-government in de middeleeuwen een aangewonnen recht.


Ve Hoofdstuk. 166

Familie en eigendom volgens de oude keuren en costumen : Recht des vaders - Het huwelijkscontract - Man en vrouw vóor de wet - Goederen der gemeenschap - De kinderen zijn niet gelijk vóor de wet; voordeelen voor den eerstgeborenen zoon - De dochters erven niet zooveel als de zoons - Rechten der kinderen van verschillig bed - Verdere erfregeling - Tijdstip der meerderjarigheid in de verschillige gewesten - Recht van uiterste wilsbeschikking.


VIe Hoofdstuk. 180

Pachters, pachten en landbouw gedurende de middeleeuwen : Afstand der gronden voor cijns, voor gedeeltelijke vruchtgeving, bij verpachting - De meier, beheerder der uitgestrekte landgoederen - Helftwinning - Pachtersplichten te Deftinge, te Hollain - Duur van het pachtcontract - De pachter bekomt onderstand van den eigenaar - Wie onderhoudt de landelijke huizing ? - Pachtersrecht - De pachtprijs mag gekweten worden deels in vruchten, deels in munt - Vruchten, in de middeleeuwen de gewone volksvoeding uitmakende - De eigenaars laten, tot hun gebruik, door den pachter zwijnen, kapoenen enz. vetten - Het fruit, op den boomgaard wassende, wordt doorgaans geheel of gedeeltelijk door den eigenaar voor zijne eigene tafel voorbehouden - Vlas, linnen en stroo te leveren aan den eigenaar - De snoei der boomen geregeld - Onderhoud van wegen en waterloopen - Het belang van eenen goeden veestal door de Vlaamsche boeren erkend - Bemesting der landen - Verdeeling en wijze der bebouwing - Karweien op den buiten, in de XVe eeuw - De eigenaar levert zijnen pachter jaarlijks éen of meer kleederen "kerels of frokken" - Waarborg voor den grondeigenaar - Verbrokkeling der gronden - Onderlinge verzekering bij de Vlaamsche boeren tegen brandgevaar en verlies van staldieren - Lof van den XVe eeuwschen landbouwer - Toestand der middeleeuwsche pachters - Edellieden-landbouwers - Haagpoorters - Wevers op het platteland - Niet gedoogd door de groote steden - Andere dorpsnijverheden : turfstekers - Steendelvers - Kolenmijners - Nedeelige gevolgen der oorlogen voor den landbouwer - Toestand der armen op den buiten - Besmettelijke ziekten - Bedelarij.


VIIe Hoofdstuk. 225

Beschaving en zeden gedurende de middeleeuwen : Vooruitgang der kunsten en letteren - Gestremd door de verschillige oorlogen - Ontwikkeling van het onderwijs - Christenzin en christelijke liefdadigheid - Misbruiken en dwalingen in de middeleeuwsche samenleving - Zedelijke toestand - Weelde en pracht - De vaderlandsche letterkunde gedurende de middeleeuwen - Gevorderde denkbeelden bij de Vlaamsche en Fransche dichters.


VIIIe Hoofdstuk. 242

Nieuwere tijden : Algemeene oogslag - Toestand, door de religietwisten voorgebracht - Ellende der dorpen - Maatregelen, door de regeering genomen ter begunstiging van het boerenbedrijf - Handel en nijverheid. Het dagloon der veldarbeiders vastgesteld - Betrekkingen tusschen leenhouder en leenheer - Dorpsnijverheden - Uitbreiding der bedelarij - Besmettelijke ziekten - Geloof aan heksen en tooveraars; heksenprocessen - Vlaamsche dorpskermissen in de XVIe eeuw - Oude vaderlandsche volksspelen - Spel der rederijkers - Kleederdracht der Vlaamsche landlieden.


IXe Hoofdstuk. 277

De landbouw en de landbouwers in de XVIIe en XVIIIe eeuw - Maatregelen door de regeering in 't belang van den landbouw genomen - Pachtvoorwaarden in dit tijdvak - Zonderlinge leenplichten - Nog vele heiden in de Kempen en elders in Brabant. Droogmaling der moeren in Veurne-Ambacht - Ontginning van heiden en houtkanten in Henegouw - Idem in Namen - Voortgang van den akkerbouw in Vlaanderen en Brabant - Verbreiding der aardappelteelt - Verschrikkelijke plaag onder het hoorvee - De Engelschen richten hunne landwinning in naar de onze - Dorpsnijverheden in 't Walenland - In Brabant en Vlaanderen - Oorlogen in de XVIIe en XVIIIe eeuw - Hollanders en Franschen in de Kempen - Idem in Vlaanderen - De Franschen in Luxemburg - De Franschen in Vlaanderen - Ellende in het land - De Franschen in Brabant - Invoering der militie - Patriottenbeweging tegen Joze II - De Fransche republikeinen in België - De Luxemburgsche boeren staan op tegen de republikeinsche benden - Ellende, ten gevolge van den republikeinschen inval - Het Belgische volk is niet voor eene vereeniging met Frankrijk - Misnoegdheid der Belgen - Boerenkrijg in 't Land van Dendermonde en Waas - In Brabant - In 't kwartier van Antwerpen - Gevechten in de Kempen - Einde van den boerenkrijg in Limburg.


Xe Hoofdstuk. 334

Zeden en beschaving in de XVIIe en XVIIIe eeuw : Armoede in het land, nasleep van de langdurige oorlogen - Herneming der bedelarij - Bepaling van het getal dorpsherbergen - Kempische bruiloft - Zedeloosheid in de Kempen - Ongeregeldheden in de dorpsherbergen van Vlaanderen; maatsregelen daartegen - De Vlamingen zijn groote vrienden van het drinkhuis - Weelde van het Belgisch volk onder Albert en Izabella - Steken met het mes - De Vlaamsche boer gaat aan 't precedeeren - Vlaamsche dorpskermissen -Zondagsvermaken - Onbeschoftheid in de gilden gestraft - Ongeregeldheden onder de Brabantsche jonkheid - Onder de boeren van Séclin - Bijgeloovigheid - Nog de heksenprocessen - Protest daartegen door den Jezuïet Fred; von Spee - Zorg der dorpsmagistraten voor het volksonderwijs - De Fransche wijsgeren der XVIIIe eeuw willen den boer in domheid houden - Bijzondere scholen - Het tooneel in de XVIII eeuw - Leeslust onder het volk - Familiezucht - Stoffelijke verbeteringen ten gerieve des landbouws - Misbruiken der feodale justitie - Het volk had zijn deel in 't plaatselijk bestuur - Hulde van vreemde schrijvers aan de Belgische boeren - Idem van de Fransche departementsprefecten - Wat de geschiedenis van den Belgischen boerenstand ons leert.


Bijlagen.

  • Arrentement à Jehan Francquerue, de xv bonniers de terre, sans le lieu et le bosquet, gisans à Coustices 373
  • Wat er op 't pachthof van eenen landedelman in de XIVe eeuw te vinden was 377
  • Notitie der groote van de dorpen der zeven Quartieren van Antwerpen (medegedeeld ter aanduiding van de heiden en andere onbeploegde landen in de Kempen, tijdens de XVIIe eeuw) 379

Index


Aa 101
Aalst 27, 184, 188, 191, 197, 199, 211, 216, 218, 250, 279, 314, 318, 327-329, 338, 347
Aalter 112, 308, 335
Aandijke 98
Aarlen 321, 322
Aarschot 254, 329, 330
Aarsele 296
Aath 240, 351
Abbatia Sancti Nicolai Furnensis 210, 212
Abbaye de Flines 376
Abbaye de Saint-Bavon 217
Abbaye de Saint-Pierre 88, 89
Abbaye de St.-Bavon 90
Abbaye de St.-Pierre 183, 287
Abdij der Duinen 106
Abdij van Affligem 196
Abdij van Averbode 197
Abdij van Boudeloo 183
Abdij van Cambron 104, 151
Abdij van Cisoing 97
Abdij van Echternach 112, 127
Abdij van Flines 194, 202, 206
Abdij van Hasnon 90
Abdij van Lobbes 119
Abdij van Mouson 98
Abdij van Orval 99
Abdij van Park 199, 201, 204, 345
Abdij van Postel 197
Abdij van Sint-Amand 97
Abdij van Sint-Baafs 117
Abdij van St.-Amand 98, 99, 104, 161
Abdij van St.-Baafs 217
Abdij van St.-Bavo 90
Abdij van St.-Hubert 280
Abdij van St.-Nicolaas 210, 212
Abdij van St.-Pieter 88, 90, 91
Abdij van St.-Pieters 97, 99, 184, 201, 204, 287
Abdij van St.-Remacle 104
Abdij van St.-Vaast 97, 98
Abdij van Stavelot 91
Abdij van Tongerloo 197, 216
Abdij van Weisenburg 72
Abdij van Westmalle 197
Achterbroek 217
Acren 116
Adalhard 80
Aelst 189, 190, 290
Aersschot 282
Aertselaer 386
Aeslt 199
Affligem 218
Afsnée 132, 189, 199, 204, 206-208, 261
Aix-la-Chapelle 340
Aken 293, 319
Alaert 186
Alberdingk Thijm 146
Albert en Izabella 282, 334, 340, 351
Albert en Izabelle 336
Albigenzen 232
Alpen 16
Ambacht van Assenede 132
Ambacht van Boekhoute 132
Amerika 20
Amerlynck 351
Ammianus Marcellinus 30
Ampvin 41
Anderlecht 101
Anderlues 214, 378
Andreas I 84
Angleterre 360
Angre 266
Annay 97
Ansegem 250
Ansemburg 128
Anseremme 280
Anseremmes 280
Anseresme 280
Anton 7, 31
Antoon van Burgondië 133
Antwerpen 41, 57, 58, 185, 192, 194, 195, 201, 222, 235, 254, 274, 283, 289, 296, 329, 330, 351, 358
Antwerpen : Meire 271
Antwerpen : O.-L.-Vrouwekerk 218
Arcle 386
Ardenne 310
Ardennen 8, 68, 70, 78, 103, 220
Ardennerwoud 103
Ardennes 8
Arenberg 283
Arendonck 397
Arendonk 95
Aristoteles 51, 230
Arleux-en-Gohelle 99
Armagh 94
Arouaise 98
Arras 373
Artois 99, 227, 252, 287
Asbeek 218
Assche 70, 196, 312
Asselburg 126, 127
Assenede 98, 137, 159, 217, 314, 327, 338
Astene 41, 201, 202, 208
Atrecht 98
Aubry 8
Audenaerde 289
Auderburg 289
Auge 115
Augustus 46
Aulge 115
Aulnes 77
Aurignac 15
Austruweel 396
Avekapelle 280
Avelin 345, 346
Avesnes 41, 97, 98, 218, 228
Avioth 97
Awans 93, 228
Axel 98, 132, 137, 327
Aywiers 235
Azië 52, 105
Baardegem 312
Baasrode 41, 97, 99
Babeau 6, 126
Bachte-Maria-Leerne 307
Baelen 379
Baerle-Hertoghe 398
Baert 210
Bailleul 265
Baisy 96
Balegem 218
Balgië 265
Baluzius 62, 63, 79, 80, 164
Bar 101
Barentin 339
Bassevelde 98
Bastogne 302
Bastonge 70
Bataafsche republiek 326, 333
Baudescot 350
Bauget 373, 374
Bavai 46, 118
Bavier 100
Bazel 262
Beaucaire 200
Beauffort 114
Beaumont 100, 154, 155, 160, 196
Beauvechain 121
Beauvoir 214
Beeringen 98
Beerse 398
Beerselbosch 386
Beguinot 329, 330
Beieren 294, 317
Beirendrecht 397
Bekkerzeel 70
België 1, 5, 7, 9, 11, 12, 15, 20, 21, 26, 27, 44, 46, 50, 53, 56, 68, 83, 86, 96, 103, 105, 112, 124, 126, 128, 133, 135, 149, 176, 179, 192, 196, 197, 200, 226, 228, 244, 252, 264, 280, 285, 287, 290, 292, 293, 294, 310, 312, 317, 319-322, 331, 337, 341, 347, 348, 350, 358, 361, 363, 364, 371, 372
Belgique 8, 9, 18, 20, 38, 49, 95, 121, 161, 162, 235, 319, 348, 351, 362, 363
Belle 99, 383
Belleren 100
Bellevaux 8
Belsele 145
Beoostenblijde 98
Berchem 137, 390
Berg 99, 217, 313, 318
Bergen 77, 89, 92, 106, 115, 131, 136, 138, 151, 214, 235, 255, 330, 378
Bergen : Ste.-Waltrudiskerk 92
Bergen : Ste-Walburga 90
Bergeron 287, 358, 359
Berkin 96
Berlaarbroek 371
Berlaer 387
Berthold 227
Berthout 97
Bervelde 306
Bethune 99
Beuckelsz 199
Beveren 70, 121
Biauvoir 377, 378
Bienrois 376
Biervliet 97
Biese 121
Bièvene 214, 378
Bijgaarden 312
Billet 285, 292, 340, 341
Binche 26, 58, 102
Blanche 280
Blarendonck 383
Blommaert 36, 55, 237
Blussé 289
Bodelo 145
Boekhout 246
Boekhoute 98, 99, 137, 338
Boendale 147, 231, 233, 234, 237, 239
Boezinge 112, 114
Bonheyden 387
Bonifacius 57
Bonne-Espérance 99
Bonnemère 6
Boom 399
Boondale 70
Boone 9
Borchloon 262
Borchvelt 209
Borgerhout 388
Borsbeke 393
Boscard 253
Bosch 130
Boschkapelle 98
Bossche van Grootenhaut 397
Bostoen 257
Boston 255, 256
Bouchout 389
Boudewijn IV 227
Boudewijn V 197
Boudewijn van Constantinopel 136
Boudewijn van Henegouw 227
Boudewijn van Rijsel 94
Boufflers 311
Bouillon 8, 149, 154, 167, 171, 279
Boulogne 81
Bourgogne 236
Boussu 247
Boussut 90, 128
Bouthors 6, 102, 180
Bouvignies 70
Bouvines 228, 370
Bouwel 391
Bovenloobosch 250
Boye 186
Boyens 189
Braband 325
Brabant 9, 27, 41, 44, 53, 78, 90, 95, 97-101, 103, 110, 114, 117, 119-122, 128, 130, 133, 137, 142, 149, 151, 153, 157, 158, 162, 163, 167, 169, 172, 179, 181, 185, 215-218, 220, 227-229, 232, 233, 237, 246, 247, 248, 254, 262, 271, 284-287, 289-291, 293, 296, 299, 312, 317-319, 328, 329, 333, 335, 337, 345, 352, 358-361, 363, 364
Braies 162
Brakel 116
Bray 100, 101
Braye 26
Brecht 395
Breda 117, 217
Bree 318
Bremen 84
Brepols 8
Bretanje 85
Breux en Esclapy 98
Briavoinne 319
Brijssinc 121
Broechem 391
Broeckaert 1, 126, 132, 158, 159, 185, 186, 199, 201, 202, 208, 317
Broekhem 247
Brogne 96
Bruessele 189
Bruges 250
Brugge 103, 215, 216, 223, 249, 261, 288, 305, 335
Bruggia 106
Brugsch kwartier 311
Brugsche Vaart 311, 312
Brugsche Vrije 220
Brunehilde 43
Brussegem 312
Brussel 104, 130, 133, 137, 148, 176, 196, 240, 251, 279, 289, 298, 301, 310, 314, 323-326, 329, 330, 334, 351, 357, 358
Brussel : Zennebrug 124
Brusthem 96
Bruxelles 8, 9, 67, 92, 101, 110, 119, 124, 130, 137, 145, 176, 199, 215, 220, 313, 346, 359
Budersberg 128, 321
Buggenhout 70
Buninc 210
Burange 128, 321
Burburg 107
Burgondië 100, 148, 229
Burll 303
Busk 95
Cadsand 106
Caesar 10, 17, 20, 23-25, 27-29, 35, 38, 44, 50, 364
Callebout 197, 199
Calmet 100
Calmpthout 388
Cambrai 149
Campine 8
Campo-Formio 323
Cancalon 6
Capefigue 111
Carton 374
Casterle 381
Castiau 218
Cato 51
Cats 353
Cavenne 367
Celle 129, 130
Celles 129, 279
Cerealis 44
Chacoux 114
Chamilly 305
Champagne 14
Chapelle-lez-Herlaymont 97
Charlemagne 6
Charleroi 95, 291
Chassepierre 351
Châtelet 97
Chaumont 99
Chaussard 362
Chauvency 100
Chaveney 99
Childebert 37, 58, 61
Chilperik 61
Chimay 58, 310
Chiny 97-101, 154
Chokier 335
Chrisolius 56
Cicero 144
Ciney 114
Civilis 39
Claudius 49
Clémency 99
Clooster tSente Pieters 198
Clooster van Bethleem 248
Clovis 53, 55, 61
Cluny 230
Cluppelslaghers 229
Clusius 255
Cocquerie 373, 374
Coeberger 283
Coland 331
Compostella 152
Condé 303
Condroz 15
Contern 303
Contick 389
Convente des cloosters van Ste Pieters bi Ghendt 197
Coppensdamme 112
Coppins 258
Corbeels 329
Corbie 104
Corbion 98
Cortbeke over Loe 220
Cortelke 220
Corthals 183
Cotta 44
Courrières 97
Coustices 194, 202, 206, 373-376
Couvin 128, 129, 247, 354
Couvreur 376
Crèvecoeur 115, 116
Croisettes 97
Crombrugge 104
Croy 254
Curange 98
Cyprus 152
Dagobert 57
Damas 18
Dambrugge 394
Dampierre 228
Danel 7
Dante 105
Dante Alighieri 225
Danton 321
Dareste 110
Dareste de la Chavanne 6
Darupt 132
De Aldenardis 96
De Backere 349
De Baecker 7
De Barbenchon 90
De Bayus 90
De Beaulieu 321
De Bree 280
De Breu 98
De Buck 164
De Buvry 374
De Cantin 376
De Cokere 247
De Créquy 306
De Cupigni 90
De Douai 373
De Douay 374
De Facqz 148
De Goesin 288
De Grutere 211
De Gryse 135
De Harzé 318
De Hirsch de Gerenth 371
De Hoon 9
De Houssel 376
De Jonghe 257
De Jumièges 85, 86
De Kersmaker 186
De Kevrens 90
De la Fontaine 357
De la Trouche 307
De la Wale 378
De Laveleye 9, 181, 192, 261
De le Barre 373, 376
De le Planque 376
De Ledersnijdere 189
De Lichtervelde 8
De Liedekerke 90
De Longeville 298
De Maech 211
De Marivault 6
De Mets 258
De Meyere 252
De Molinet 291
De Mons 90
De Montauban 112
De Montmorency 115
De Potter 1, 112, 126, 132, 158, 159, 185, 186, 199, 201, 202, 208, 317
De Raisse 376
De Roly 354
De Rumigny 97
De Saint-Genois 95, 217
De Schoutheete van Tervarent 113
De Serres 6
De Tangry 373, 376
De Tournai 239
De Villermont 354
De Vlaminck 55
De Vleeschouder 211
De Vrijheyt van Turnhout 397
De Waart 147
De Wallenghien 90
De Wattignies 373
De Weert 236
De Wildeberghe 90
Déchy 97
Declèves 136
Defacqz 149, 173, 175
Deftine 184
Deinze 296, 307
Del marmol 143
Delisle 6, 133, 180
Demer 330, 332
Den Boc 194
Den Vremde 187
Dender 329
Dendermonde 99, 166, 314, 327, 328
Denemarcken 253
Denemark 252
Denermonde 55
Denis 354
Département de la Dyle 364
Département de la Lys 365
Département de la Meuse inférieure 367
Département de l'Escaut 105, 369
Departement der beide Nethen 331, 366
Departement der Dijle 331, 363, 364
Departement der Haute-Garonne 15
Departement der Leie 365
Departement der Neder-Maas 366, 367
Departement der Schelde 327, 331, 367
Département des Deux Nèthes 366
Département du Nord 376
Dérival 285-287, 356, 361
Des Roches 48
Despars 223
Dessel 379
Desselgem 104
Destelbergen 306, 317
Desteldonk 95, 99, 151-153, 169, 175, 233, 307
Deurle 200
Deurne 155, 156, 160, 170, 186, 193, 204, 205, 207, 209, 388
Devaines 141
Didier 6
Die Reghelare 210
Die Roemer 210
Die Teghelaere 210
Die Wreede 210
Die Zwaertvaghere 210
Diedenhoven 67
Diegem 130, 218
Diekirch 126
Dielbeek 218
Diericx 91, 95, 196, 206, 207, 356
Diest 58, 197, 289, 318, 329, 330, 332
Dikkele 104
Dikkelvenne 41
Dinant 11, 12
Dinant-sur-Meuse 12
Dinaux 96, 341
Dio Cassius 47
Dirckx 8
Dirk van den Elzas 91, 96, 107, 227
Dirk van Holland 227
Dodoens 105
Doerne 194
Dongelberg 97
Doniol 6
Doornicke 270
Doornik 26, 46, 77, 104, 112, 160, 161, 218, 222, 293, 306, 313, 345
Dordonet 181
Dordrecht 289
Dorenberg 196
Dossemetz 112
Douay 374
Dowaai 253
Drachier d'Armory 303
Drake 193, 194
Draken 194
Drenthe 26
Drongen 104, 253, 317
Du Boccage 360
Du Laury 346
Du Rondeau 8
Dubos 61
Ducange 64, 142
Dudelange 128, 321
Dudelingen 128
Duffel 99, 247, 329
Duffel onder Arcle 388
Duffel onder Santhoven 394
Duinkerke 265, 283
Duisberg 97
Duitschland 5, 7, 84, 85, 218, 227, 228, 291, 347, 349
Dumortier 238
Duplessis 359
Duplessis l'Escuyer 359
Dupont 11, 13
D'Angherial 90
D'Herbouville 366
D'Hoop 135
D'Humières 305, 310
D'Orchies 376
D'Outremeuse 239
Ecaussines 218
Ecclesia de Dunis 106
Echelpoel 384
Echternach 127
Edelare 70
Edigem 389
Edingen 330
Eecke 186
Eeckeren 396
Eeke 202, 204, 208
Eekloo 288
Eelen 332
Eename 104
Eenens 8
Eggewaartskapelle 280
Eghaelt 187
Eginhard 181
Egypte 74
Eigenhoven 249
Eikevliet 70
Einatten 338
Eine 95
Eldorada 93
Elezele 116
Elingen 137
Ellegnies 99
Elnon 104
Elsene 218
Eltz 8
Elversele 344
Elvingen 303
Ende 116
Engeland 5, 85, 229, 252, 254, 293, 336
Enscheringen 303
Entringen 303
Epinoy 100
Erembert 88
Erlau 84
Ermsdorff 303
Ernst 72
Erondegem 255
Ersch 7
Ertvelde 70, 98, 142, 327
Escaut 8, 9
Essche 388
Esschen 216, 217, 246
Esschene 312
Estinnes-au-Mont 100, 101
Estinnes-au-Val 100, 101
Estroeungt 99
Etterbeek 130
Eubertus 56
Eupen 291, 292
Europa 12, 16, 49, 52, 93, 102, 105, 109, 216, 222, 254, 364, 369
Europe 15, 363
Everbeke 214
Evere 70
Evergem 112, 306, 308
Everghem 308
Everlange 304
Evrebecque 378
Evrebeke 378
Evreux 6
Eynthout 383
Eynthoutham 382
Faipoult 105, 367-369
Famiers en Curlu 98
Familleureux 97, 114
Fauquemberge 97
Favril 96
Férin 97
Fernand van Portugal 98
Fey 292
Flanders 290
Flandre 9, 113, 119, 147, 212, 274, 286, 340, 348, 360
Flandre autrichienne 286
Flandre française 7
Flandre occidentale 9
Flandres 9, 212, 359
Flandria 85
Flines 373, 375, 376
Florennes 97
Florival 235
Foderik 181
Fologne 120, 281
Fontaines 90
Forest 97, 161
Fortunat 57
Fosses 77
Foulques 232
France 6, 7, 109, 302, 308, 309, 311, 339, 341
Francquerue 373-376
Frankrijk 5, 15, 96, 126, 227, 229, 230, 252, 291-294, 296, 303, 314, 317, 319, 320, 324, 330, 362, 365
Fransch-Vlaanderen 194, 262, 340
Frasne 95
Frasnes 96
Frévent 97
Friesland 33, 244, 245, 252
Froidmont 104
Furfooz 11, 15
Furnes 212
Gaasbeeek 152
Gaasbeek 157, 215
Gachard 92
Gaillard 348
Galesloot 114
Galgenberg 196
Gallia Belgica 44
Gallië 21, 27, 46, 48-52, 58, 196
Gamarra 303
Gand 9, 91, 196, 236, 305
Gand : Vieuxbourg 308
Gandren 303
Ganser 36
Garve 7
Gaule 61
Gaver 371
Gazzante 106
Gedinne 98, 281
Geel 97, 99, 332, 382
Geeraardsbergen 250
Geldenaken 97
Gelderen 229
Gelderland 149
Geleen 130
Geluwe 296
Gend 289
Gendron 129, 130
Gent 77, 79, 88, 89, 91, 97, 99, 103, 104, 112, 113, 144, 183, 189, 196, 204, 215, 216-218, 221, 229, 235, 265, 287-289, 296, 305, 307, 317, 322, 327, 330, 335, 340, 344, 353, 371
Gent : Abdij van St.-Baafs 181
Gent : Abdij van St.-Pieters 182, 193, 197
Gent : Ouden-Burcht 309
Gent : St.-Pieters 197
Gent : St.-Pietersabdij 142
Gent : St-Pietersabdij 181
Geonsan 99
Gérard 70, 80
Gerardeain 348
Germanië 44
Gervasius 197
Gessner 94
Geterlau 104
Gevergem 99
Ghalghedriesch 187
Gheelrode 220
Gheldolf 147
Ghend 207
Ghend : Convente vanden Augustinen 186
Ghendt 258-260
Ghiberts 210
Ghisebrecht 210
Ghlin 99
Gierle 398
Giffart 61
Gijzegem 199
Gijzenzele 181
Gilles 116
Gilliodts 250
Gindel 137
Gistel 352
Godfried den Moedige 227
Godfried III 227
Godfried III van Lotharingen 95
Godfried van Ardennen 227
Goed Oudenberge 185, 189
Goed Oudenberghe 193
Goed te Axele 199, 204, 208
Goed te Berchem 197, 201, 206
Goed te Brakele 199
Goed te Groeningen 209
Goed te Meerem 207
Goed te Meerhem 261
Goed te Oudenberge 195
Goed te Pelkem 199
Goed te Rehage 200
Goed te Rijhove 258
Goed te Scheldevelde 189, 191
Goed te Steeland 200, 208
Goed te Wingene 259
Goed ten Bossche 202, 204, 208
Goed ten Torre 193, 197
Goed ter Augustijnen 205
Goed ter Beke 189
Goed ter Beken 204, 207
Goed ter Biezen 188, 201
Goed ter Borch 200
Goed ter Galeyden 192, 193, 205
Goed ter Hellen 200
Goed ter Meren 261
Goed ter rooder Meeren 187, 199
Goed van Coudenberg 280
Goed 's Riken 188, 191, 207
Goede ten Dale 211
Goedroen 71
Goedt te Rijhove 258
Goesdorf 126
Gognies 70
Gooreind 217
Gors-op-Leeuw 186
Gouy-en-Ternois 97
Govaerts 190
Graet 353
Greesch 128
Grégoire 5
Griekenland 74
Grimberge 99
Grimbergen 97, 171, 172, 218, 227
Grimm 49
Grobbendonck 391
Groen van Prinsterer 244
Groenen Dijk 347
Groeningen 370
Groeningerveld 228
Groot-Brittanië 45
Grootheist 121
Grootloo 387
Gruber 7
Grunewald 114
Guicciardini 106, 195, 267
Guillaumin 6
Guizot 53, 86
Gulik 228
Gullegem 296
Guyens 348
Guzzante 106
Gwijde van Dampierre 228
H. Amandus 57
H. Bernardus 104
H. Lambertus 57
H. Livinus 57
H. Ursmar 57
Haarlem 7
Haasdonk 345
Haemsche vorre 187
Haerlebeke 257
Haibaille 279
Hainau 92
Hainault 119
Hainaut 8, 235, 269, 359
Haine 230
Hal 330
Halen 97
Halle 9, 393
Halle 246
Ham 97, 303
Ham-lez-Lillers 97
Hameau 348
Hamme 312, 328
Hansbeke 306
Harelbeke 296, 313
Harlebecq 309
Harnes 97
Hartlib 9, 290
Hasnon 91
Haspegouw 112
Haspengouw 74
Haspres 95, 97
Hasselt 318, 333
Haut-Bellain 100
Hayez 8, 9
Haynault 120, 137
Haynaut 334
Haynnau 130
Haynnechuelles 378
Heduint 112
Heedeghem 255
Heerlinghevelt 199
Heestert 260
Heiderscheit 126
Heimrix putte 187
Heinsdijk 98
Heist-op-den-Berg 247
Hekelgem 312
Helheim 39
Helkijn 160, 313
Hemissen 396
Hemricourt 93
Hendrik I 85
Hendrik III 217, 227
Hendrik van Brabant 101
Hendrik van Saksen 85
Henegouw 44, 81, 90, 91, 95-97, 101, 114, 119, 130, 135, 136, 149, 151, 168, 169, 173, 176, 218, 262, 266, 284, 288, 291, 293, 319, 328, 334, 347, 349, 361, 364
Henegouwen 27, 78
Hénin 97
Hénin-Liétard 97
Henne 145
Herbeumont 99
Herbevaux 100
Heremans 88
Herent 220, 247, 248
Herenthals 95, 329, 330, 379
Herenthout 246, 381
Hergenraad 338
Heringe 98
Hérinnes 330
Hermanni Corneri 85
Hersselt 380
Herstal 159
Hertsaghe 187
Herve 262, 360
Herwyn 283
Herzele 274
Heusden 306, 317
Hevere 282
Hevericxputte 187
Heverle 249
Hevre 359
Heyendal 337
Heylen 8, 135, 197
Hincmar 66, 80
Hoboken 99, 155, 245, 396
Hocquenseele velt 209
Hoegaarden 262
Hoeke 262
Hoendorff 303
Hoeven 246
Hof te Hollain 201
Hof te Meerem 207
Hof te Meeren 199
Hof te Meerhem 200, 202, 204
Hof te Mushole 184
Hof te Oudenberge 193
Hof te Sichem 122
Hof ten Doorne 200, 204
Hof ter rooder meeren 208
Hof van Auwen 114
Hof van 's-Hertogendaal 199
Hof 's Riken 199
Hofstade 190
Hollain 184, 266
Hollain : Brunhildesteen 26
Hollain : Pierre Brunehault 26
Hollaing 347, 349
Holland 90, 216, 218, 244, 252, 272, 289, 291, 293, 330, 331, 342, 343, 347, 352, 360
Holsbeke 220
Holstein 84
Homerus 269
Hondert 220
Hongarije 84
Hontenisse 98
Hooft 244
Hooghstraeten 394
Hooghstraten 394
Hoogstraten 95
Hoogvelt 209
Hoorebeke 116
Hoquette 68
Houduintries 130
Houthem 104
Houtvenne 385
Hove 389
Hovervelt 199
Hugersluus 98
Hugo van Edingen 227
Huise 104
Hulshout 137, 385
Hulst 98, 137, 327
Humbeek 312
Humelgem 209
Hunnen 226
Huyghens 304
Huyttens 216
Huzard 5
Hymans 49
Idegem 104
Ierland 94
IJper 149, 150, 156, 157, 215, 222, 229, 263, 268, 271, 272, 311
IJper : Meezenpoort 272
IJperen 103, 112, 113
IJser 314
IJssche 98
Incourt 97, 152
Ingelmunster 296, 351, 356, 357
Isier 96, 124
Isières 95
Italië 50, 74, 291
Itegem 396
Izegem 296
Jaar 298
Jacob van Artevelde 228
Jacob van Maerlant 230
Jacob van Vitry 232
Jacoba van Beieren 229
Jacobi 7
Jacobs 23
Jacops 186
Jaequemyns 371
Jamoigne 97
Jan den Blinde 100
Jan I 228, 232
Jan III 121
Jan van Avesnes 101
Jan van Lier 232
Jarnich 303
Jauche 161
Jean III 114
Jemmappe 321
Jena 7
Joanna van Constantinopel 98, 132
Jonckbloet 72
Jozef II 268, 284, 294, 319, 320
Julianus 48
Julius Florus 51
Kain 116
Kales 361
Kalken 326, 328
Kalloo 121
Kalmpthout 216, 246
Kalve 217
Kamerijk 96, 99, 252
Kanegem 296
Kanoot 96
Kapelle-ten-Bossche 312
Kapellen 216, 331, 332
Kapittel van St.-Lambert 112
Kaprijke 98
Karel de Groote 58, 66, 68, 69, 75, 79, 82, 83, 196, 223
Karel den Goede 227
Karel den Groote 10, 60, 63, 70, 72, 73, 76, 78, 79, 81, 82, 109, 164, 230
Karel V 148, 176, 252, 263, 264, 267, 278
Karel van Lorreinen 287
Karthago 68
Kasselberg 228
Kasterle 246, 266
Keerbergen 396
Keiem 262
Keizer Karel 148
Kempen 8, 27, 103, 217, 229, 249, 283, 284, 289, 328-330, 332, 337, 371
Kempen-land 296
Kempenland 124, 294
Kemzeke 327
Kerelsland 212, 228
Kervyn 9
Kervyn van Lettenhove 249, 250
Kervyn van Volkaarsbeke 285
Kesselbergen 197
Kettenis 338
Keulen 176
Keulen : St.-Pieterskerk 124
Kiel 155, 160, 167, 170, 173, 176
Kiliaan 155
Klooster van de Duinen 106
Klooster van Jette 93
Klooster van St.-Maximijn 127
Kluisberg 197
Kluizen 98, 104
Knesselaer 308
Knesselare 308
Kobbegem 312
Koekelberg 70
Koenen 7, 50
Koolwoud 47
Kortessem 349
Kortrijk 104, 200, 201, 250, 251, 260, 261, 279, 296, 311, 313, 338, 348, 351
Koudekerke 98
Kroetelschener 303
Krombrugge 182, 183
Kruseman 7
Kuckuuts 210
Kumptich 121
Kuregem 101
Kuurne 296
Kuyl 155, 245
La Bassée 262
La Chalotais 350
La Hoquette 68
La Hulpe 97, 152, 157
La Patoudière 115
La Ramée 235
La Rosière 149, 151, 155
La Vrillaye 115
Laken 171, 172
Lalleu 98
Lambermont 322
Lamswaarde 98
Land van den Vrije 221
Land van Waas 95, 98, 137, 145, 216, 229, 247, 264, 265, 270, 287, 296, 305, 312, 314, 327, 328
Land van Waes 289
Landegem 306
Landras 95
Langeberg 197
Langle 99
Languedoc 367
Larchier 360
Latran 230
Lavigsur 351
Lazarijberg 197
Le Bel 239
Le Boucq 119
Le Brut 373-375
Le Fèvre 378
Le Play 5
Léau 97
Lebbeek 204
Lebon 351
Lebrocquy 67
Lechartier 115
Leclère 6
Lecouvet 349
Lede 75, 187, 190, 199, 200, 202, 204, 208, 218
Leeuw 97, 169, 170, 172, 173, 176, 262, 312
Leeuwerdriesch 193
Lefebvre 121, 363
Lehon 15
Lei 286
Leipzig 8
Lelong 339
Lens 90, 92
Leo III 68
Leptines 58, 67, 68
Lerines 235
Lesse 11
Letterhouten 104
Leurin 376
Leuven 83, 95, 122, 137, 167-169, 174, 185, 189, 192-194, 196-199, 201-203, 205, 206, 285, 330, 345
Leuven : St.-Pieterskerk 218
Leuwe 159
Leuze 77, 350
Leveau 348
Leymarie 6
Leysen 371
Li Jouenes 373
Libbeke 220
Lichtaert 382
Liedekerke 100, 103, 194
Liége 173, 359
Lier 95
Lille 6, 7, 112, 246, 398
Lilloo 397
Limbourg 72
Limburg 27, 44, 100, 103, 120, 128, 130, 149, 168, 170, 171, 216, 218, 227, 228, 271, 272, 280, 281, 283, 289, 291, 292, 312, 313, 318, 333, 338, 349, 351
Limerlé 301
Limoges 6
Linciaux 114
Lincke 8
Linden 70, 248
Linfars 228
Linster 126
Lintgen 127
Lippeloo 70
Littré 110
Littus Saxonicum 68
Lobbes 77
Lochristi 306
Lodewijk de Goedige 66, 67, 71
Lodewijk den Goede 104
Lodewijk den Vrome 73, 79
Lodewijk III 73
Lodewijk van Male 229
Lodewijk van Nevers 215
Lodewijk XIV 291, 293, 305, 308, 310, 311, 313, 318, 319, 339, 340
Loenhout 246, 395
Loison 97
Lokeren 250, 328
Lombardzijde 99
Lombisoeul 104
Lommelon 115
Londerzele 331
London 9, 290
Londres 8, 361
Longeville 298
Lonhienne 326, 333
Loo 218
Loobergen 197
Loochristi 317, 328
Loon 96, 98-100, 149, 151, 152, 168-170, 173, 177, 178, 186, 192, 229
Loos 112
Lorentzweiler 127
Lorraine 100
Lorreinen 226, 227
Losschaert 121
Lotharingen 96, 97
Lotharius 83
Louandre 6
Louis XIV 6
Loupville 68
Louvain 9, 137, 185, 193
Louvois 305, 310, 311
Loven 201, 220, 248, 285, 294
Lovendegem 95, 99, 307, 343
Lovengoel 220
Loyseau 6
Lubbeek 205
Lucanus 51
Luik 11, 27, 41, 94, 98, 100, 103, 119, 149, 151, 163, 167-169, 171, 173, 176, 196, 207, 219, 227, 228, 232, 262, 279, 291, 359, 366
Lummen 156
Lummene 156, 160
Luxembourg 101, 128, 281, 298, 302, 322, 357
Luxemburg 8, 27, 44, 57, 68, 100, 103, 114, 122, 125, 126, 128, 132, 149, 154, 167, 168, 171, 196, 206, 227, 228, 262, 280, 281, 293, 296-298, 299, 301-304, 310-312, 322, 348, 351, 357
Luyck 317, 335
Luyxe Kempe 318
Lynden 220
Lyon 360
Lys 7
Maas 27, 50, 196, 229, 305, 314
Maastricht 218, 318
Machelen 130
Maerlant 93, 241
Magkelenburg 85
Maldegem 103, 104, 308
Malendry 100
Malines 287
Mallebranche 107
Malmédy 77, 104
Malvoisin 281
Mamer 127
Mamern 303
Manilius 353
Marchiennes 77
Margareta van Constantinopel 91, 95, 99, 217
Maria-Theresia 287, 288, 293, 317, 319
Maria van Burgondië 250
Mariakerke 97
Mariemont 291
Mariënberg 197
Marilles 97
Marne 27
Marquain 99
Marquion 98
Martagne 99
Marvilles 98
Massenhoven 246, 391
Mater 104
Maubeuge 77
Mauchon 115
Maxenzeel 312
Mechelen 8, 103, 171, 174, 185, 218, 227, 256-258, 329, 330, 351
Mechlemburg 85
Mecklemburg 84
Meer 246, 395
Meerbeeck 282
Meerbeek 381
Meerbeke 145
Meerdale 121
Meerhout 100, 332
Meerle 395
Meesen 97
Meetjesland 343
Méhaigne 143
Meigem 306
Meilegem 104
Meisen 84
Meldert 121, 218, 312
Mélin 349
Melle 41, 306
Melsbroek 103, 130
Melsele 121
Menapië 38, 47, 67
Mendonk 307, 317
Mengy 7
Menthon 99
Merch 303
Merchtem 99
Mere 209
Merelbeke 104, 113, 182
Merendre 41
Merlin 100
Merll 303
Merxem 394
Merxplas 399
Mespelare 41
Metz 112, 126
Meubeuge 311
Meulebeke 296
Meyerus 215
Middellandsche zee 16
Millegem 393
Milo 103
Minderhout 246, 395
Miraeus 95, 104, 107
Moen 259, 313
Moens 187
Moerbeke 217, 307, 328
Moere 70, 98, 283
Moerkerke 98
Moezel 126, 298, 321
Moilly 100
Moiry 99
Molhem 312
Moll 332
Molle 379
Momalle 112
Mommaert 119
Monastère de St.-Hubert 280
Monceau 348
Monnikereede 262
Monniksberg 219
Mons 130, 254, 347, 377
Mont-Saint-Guibert 96
Montaigle 13
Montenaken 75, 205
Montesquieu 76
Montigny-sur-Sambre 99
Montlibert 99
Montmédy 98, 100
Moorsel 99
Moortsel 389
Morbaix 98
Morchoven 380
Moreau des Géronsards 354
Moriensart 200
Morren 255
Mortagne 70
Morthomme 99
Mouden 259
Muiden 262
Munster 293, 302
Munte 114
Namen 27, 75, 96, 98, 103, 114, 128, 129, 132, 143, 149, 167-171, 196, 227, 228, 262, 284, 288, 319, 359, 364
Namen : Duivelsteen 26
Namur 129, 143, 280, 302, 354, 359
Nantes 66, 363
Nassogne 114
Naste 214, 377, 378
Nazareth 185, 186, 188, 189, 191-193, 199, 201, 202, 204, 205, 207-209, 261
Neckerspoele 258
Neder-Okkerzeel 99
Neder-Westfalen 361
Nederland 26, 287, 291, 325, 336
Nederlanden 9, 32, 192, 199, 261, 290, 304, 361
Nederokerzeel 217
Nederrijn 23, 71
Neerische 197
Neerlinter 163
Neervelp 121
Nemegher 257
Nessoulaix 99
Nethe 230
Neuersburg 304
Neufchâteau 321
Neufville en St.-Amand 98
Nevele 104, 125, 126, 150, 217
Niederrhein 91
Niel 387
Nieupoort 283
Nieuwer poort 210
Nieuwerkerke 98
Nieuwerkerken 198
Nieuwerpoort 210
Nieuwmoer 217
Nieuwpoort 107, 210
Nijmegen 293
Nijvel 77, 115, 137, 167
Ninove 145, 258, 314, 330
Nispen 216
Noord-Amerika 14
Noord-Frankrijk 72
Noord-Nederland 5
Noordmannen 226
Noordzee 27
Noorman 265
Noppe 257
Norderwijck 380
Normandie 6, 85, 133, 134, 180, 252
Nossegem 130
Nosseghemvelt 209
Notax 306
Notholf 348
Noyelle-sur-Sambre 98
Nutonsgrot 15
Nuwerode 220
Nyenhove 258
Oberchicourt 96
Oelegem 390
Oesterhem 220, 248
Oevel 383
Ogi 125
Ogy 95, 96, 124
Oignies 100
Oisy 97, 132
Oisy en Marquion 98
Oléron 324
Olizy 100
Olmen 380
Onnaing 99
Onse L. Vrouw-Wavre 386
Ooike 348
Oolen 384
Oorderen 396
Oost-Duinkerke 99
Oost-Eekloo 98
Oost-Vlaanderen 75, 125, 169, 185, 317, 367
Oostakker 307, 317
Oostduunkerke 210
Oostende 331
Oostenrijk 293, 314
Oostenryc 316, 317
Oosterwijk 95
Oosterzeele 218
Oostmaal 197
Oostmalle 246, 391
Oostwincle 308
Oostwinkel 308, 309
Opvelp 121
Oranje 294, 296
Orchies 374
Orchimont 98
Ordericus Vitalis 85
Orges 99
Orleans 69
Ortille 7
Orts 333
Osselt 303
Ossenisse 98
Oste 121
Otfried 72
Othenee 98
Oud-Heverle 249
Oudegem 99
Oudenaarde 95, 96, 116, 250, 251, 313, 314, 328, 330, 338
Oudenaken 137
Oudenburcht 99
Oudenburg 274, 279, 338
Oudergem 218
Ourthe 230, 314
Ouwen 391
Overboelare 184
Overmere 326, 328
Pachthog te Planken 184
Pagus Bracbatensis 57
Païs-Bas 288
Pamele 218, 259
Papingloo 104
Paquet 302
Parijs 8, 126, 225, 303, 322, 324, 330, 331, 339, 359, 361, 362
Paris 5, 6, 9, 61, 286, 339, 365, 369
Paschendale 113
Pastoret 135
Patigny 281
Pays-Bas 8, 9, 18, 20, 38, 48, 266, 340, 360
Pays-Bas autrichiens 286, 356, 361
Pays-Bas espagnols 359
Pays de Waas 16
Pays de Waes 113
Pellenberch 220
Pembroke 84
Pereboom 98
Pernelle 354
Perth 337
Pertz 67, 80
Pervijze 280
Peuthy 130
Pevelberg 370
Pevele 104
Philip-August 227
Philip de Goede 224
Philip den Goede 143, 229, 235
Philip den II 266
Philip II 252
Philip van Artevelde 229
Philip van den Elzas 90, 96, 106, 107, 223, 227
Philippe-Auguste 111
Philippe de Commines 236
Piatus 56
Picardië 287, 361
Piete 98, 99
Pikepau 210
Plainevaux 218
Plasch 142
Plasschendale 312
Plato 51
Plinius 21, 22, 44, 47, 50
Plutarchus 17
Pocquencourt 96
Podesta 9
Poederle 382
Poeppel 397
Polen 294
Pols 292
Pomponius Mela 28
Pont-de-Loup 97
Poperinge 103, 287
Postel 41
Poullet 9, 137, 140, 185, 193, 197, 199, 203, 205, 209
Priorij van Bethleëm 247
Probus 196
Proisi 98
Provence 367
Pruisen 294, 317
Pulderbosch 393
Pulle 390
Putte 386
Pynnock 200
Pyreneeën 16, 293
Quarouble 99
Quesnoy 96
Quiévrain 119, 291
Raepsaet 123, 135
Raeren 338
Ragnar Lodbrog 73
Raikem 173
Ramousée 97
Rance 254
Ranst 393
Ravels 346, 398
Ravenbosch 130
Reeth 387
Reims 61, 66, 77, 80, 100, 197
Reinout van Gelderen 228
Rekingen 302
Reninghelst 96
Rennes 350
Rethij 382
Rethy 41
Revogne 98
Rhé 324
Rheyns 327
Rhijen 388
Richebourg 97
Richilde 136
Richilde van Henegouw 227
Rijckevorsel 394
Rijmenam 386
Rijn 16, 27, 50, 56, 62, 83, 176, 311, 331
Rijsbergen 117
Rijsberghe 117
Rijsel 243, 345
Rijsel : Kapittel van St.-Pieters 99
Rijswijk 293
Ritz 91
Robbyns 257
Robespierre 322
Robrecht van Béthune 98
Roc-Amadour 152
Rocourt 98
Rode 98, 137, 167, 169, 172, 173, 176, 220, 306
Rodenborn 303
Roermond 70, 347
Roeselare 41
Roeselbergen 196
Roeth 303
Roisin 266
Rollier 331
Rollingen 127, 303
Rome 27, 39, 45, 52, 56, 74, 273
Ronceveaux 73
Ronse 41, 77, 116
Roose 334
Rosières 97
Rosmeer 70
Rotgans 342, 343
Rotsbergen 103
Rotselaar 282, 345
Rotselair 220
Rotselare 218
Rotzelaer 282
Rouaan 77
Rouen 350
Rougier de la Bergerie 5
Rousseau 350
Rousset 311
Rozebeke 229, 370
Rozendaal 216, 217
Ruisbroek 103
Ruiselede 296
Rulingen 303
Rumpst 399
Rupel 230
Rupelmonde 16, 153
Rymenam 282
Saar 126
Sachsenhauzen 68
Saint-Ghislain 77
Saint-Mard 99
Saint Amand 161
Saint Amant 161, 162
Saint Louis 6
Saintain 374
Saksen 291
Samber 27
Sanderus 107
Santhoven 390, 392
Santvliet 397
Sardinië 293
Sas-van-Gent 327
Sassenbroch 348
Sassenheim 68
Saucoive 99
Saucourt 73
Saur 302
Saventerloo 121
Saventhem 41, 218
Scarp 132
Schayes 8, 18, 20, 38, 58
Schelde 16, 27, 83, 163, 229, 286, 294, 305, 314, 328, 368
Schelderode 70
Schelle 386
Scheltema 348
Scherpenheuvel 70, 332
Schierinc 210
Schilde 209, 389
Schille 185, 189, 193, 201
Schmerling 11
Schoenfeltz 127
Schooten 392
Schotel 352
Schotland 84
Schrieck 387
Schubbeke 122
Schwertz 9
Scierinc 210
Scille 193
Scrijnmakers 187
Sebourg 115, 118, 119, 130, 131, 137, 138, 149, 151, 152
Sebourg en Haynault 118
Séclin 345
Seguier 290
Seine 27
Sente Pieters 198
Sept-Fontaines 304
Serrure 90, 91, 238
Sersanders 121
SGravenwesele 193
S'Gravenwesel 392
's-Hage 290
Shaw 361
's-Heeren-Elderen 318
's-Hertogenbosch 8
's-Hertogendaal 201
's Heerenbosch 130
Sichem 58, 95, 100
Signy 99, 100
Silva Carbonaria 47
Simoen 210
Simonde de Sismondi 370
Simonnet 6
Sinaai 145, 307
Singelbaanst 280
Sint-Bertijn 77
Sint-Bertijnsabdij 79
Sint-Jacobs gasthuys binnen Tongeren 318
Sint-Omaars 77
Sint-Truiden 77
Sirault 98, 161
Sithiu 77
Sleidinge 95, 99, 306, 308
Sleydinghe 308
Sloet 7
Sluper 274, 275
Smeerhebbe 104
SNeckersdal 187
Snellaert 231
Soerle-Parwijs 384
Soersel 394
Soignies 77
Soleghem 187
Solesmes 97
Sombeke 117, 118
Sommaing 97
Sompeke 118
Soniën 121
Soniënbosch 220, 326
Sonoy 244
Sorbonne 6, 105, 225
Spaensche Nederlanden 335
Spanje 252, 254, 292, 293, 314
Spexaert 187
SRoden 117
St.-Amand 96, 104
St.-Amands 99
St.-Baafs-Vijve 296
St.-Baafsabdij 217
St.-David 85
St.-Denijs 160
St.-Denijs-Westrem 41
St.-Denis 218
St.-Germain-en-Laye 340
St.-Gillis 104, 218
St.-Hubert 348, 351
St.-Jacob 152
St.-Jacobs 152
St.-Jan 128
St.-Jansberg 128, 321
St.-Job in 't Goir 392
St.-Joost 152
St.-Lamberts-Woluwe 130
St.-Laurens 137
St.-Lievens-Essche 70
St.-Marten 246
St.-Martens-Laathem 199
St.-Martens-Leerne 307
St.-Nicolaas 327, 328
St.-Nicolaaskerk 212
St.-Oedenrode 98
St.-Omaars 97
St.-Pauluspolder 98
St.-Pauwels 264, 327
St.-Pieters 104, 113, 184, 289
St.-Pieters-Leeuw 124, 137, 150-152, 154, 158, 159, 167, 171, 290
St.-Pieters-Rode 122
St.-Pietersabdij 89, 113
St.-Pol 97
St.-Rombout 218
St.-Stevens-Woluwe 130, 218
St.-Truiden 163, 318
St.-Vaast 98
St.-Vith 299
St.-Winoksbergen 283
St. Eligius 58
St. Elooi 38
St. Marten 77
St. Ouaan 57
St. Remigius 61
St. Vitricius 77
Staebroeck 399
Staes 257
Stavelot 77, 147, 149, 167-171, 302, 351
Ste-Agatha-Rode 197
Ste Reinilde 119
Steeland 98
Steene Stichele 187
Steenhuffel 312
Steenlant 121
Steenwerk 96
Steinbach 301
Stekene 183
Stephanus 104
Stephen 8
Steur 8
Steypo 93
Sticht van den H. Bavo 91
Stoop 348
Storm 186
Strabo 10, 20, 24, 46, 47, 50
Strada 243
Stroobant 120
Sugny 348
's Wallen vrijen 107
Symoer 121
Syrau 161, 162
Tacitus 10, 27, 28, 30, 31, 35, 36, 38, 43, 44, 46, 143, 144
Taisnières 98
Tarlier 121
Taxandria 47
Templeuve 112
Ten Hamere 97
Teniers 342, 343
Terdonk 307, 308
Tergouw 271
Terkameren 104
Terneuzen 98
Terrier de Loray 6
Terrisse 350
Tervuren 130
Thaer 7
Theodolf 69
Theodosius 68
Theokriet 94
Thielen 380
Thienen 294
Thierry 109
Thigubusca 103
Thionville 67, 298, 303
Thoff te Meerhem 190
Thoff van Doorne 190
Thomas van Savooie 98, 132, 212
Thys 8
Tiberius 51
Tiègnes 114
Tielt 296
Tildonk 193
Titurius 44
Titus Livius 17
Toelen 137
Toetgen 302
Tongeren 46, 57, 313
Tongerloo 381
Tonneletil 100
Tonnelle 100
Torfs 222
Torgny 100
Torhout 103
Toulouse 126, 232
Tournai 96, 125
Tours 68, 74
Trappisten 230
Trazegnies 70, 97
Tressoigne 279
Trichterbaan 318
Trier 46
Triest 121
Trighelvelt 199
Triniteit 98
Trou du Frontal 15
TSmolsputte 187
Turenne 301
Turkije 254, 293
Turnhout 8, 95, 264, 329, 346, 397
Tusschenbeke 104
Tydgat 256
Tymmerman 193
Tytgat 255, 256
Udalrik 230
Ugosca 84
Ukkel 137, 143, 145, 158, 167, 171, 173, 174, 201
Ulez 114
Upen 262
Urbaens 210
Urbane 210
Vaart van Brugge 308
Vaart van Terneuzen 307
Valduc 235
Valensijn 81, 118, 171
Valincourt 98
Valkenberg 130
Valkenburg 130
Van Aa 99
Van Aelbroeck 9
Van Antoing 100
Van Avesnes 99, 100
Van Baveghem 289
Van Beieren 96
Van Belle 106
Van Berkel 144
Van Biervliet 186
Van Boelare 95
Van Bohemen 100
Van Bossu 128
Van Brabant 100
Van Brakel 98
Van Breda 95
Van Bussche 187
Van Châtillon 97
Van Chauvency 100
Van Condé 99
Van Daele 351
Van de Kethulle 258
Van de Male 260
Van den Bosch 313
Van den Breemt 187
Van den Brouke 210
Van den Bussche 265
Van den Ende 257
Van der Aa 32
Van der Banc 121
Van der Haeghen 9
Van der Hoeghenhuus 211
Van der Hulst 187
Van der Meere 217
Van der Meersch 250
Van der Moere 121
Van der Poorten 9
Van der Straeten 274
Van der Tommen 248
Van Diest 257
Van Even 248, 249, 282
Van Gansen 332
Van Grasen 246, 249
Van Heelu 239
Van Hoedevelde 187, 188
Van Hulthem 9, 359
Van Lanclare 183
Van Liedekerke 121, 189
Van Limminge 121
Van Lokeren 88, 89, 181, 183, 217, 287
Van Loon 100
Van Lovene 159
Van Maerlant 93, 239
Van Meetkerken 210
Van Meteren 244
Van Miggherode 190
Van Montmorency 115
Van Mooreghem 211
Van Mortagne 96
Van Munte 199
Van Netken 203
Van Oudenaarde 96
Van Raemdonck 16
Van Rochefort 99
Van Schynghem 280
Van Severen 250
Van Sivry 254
Van Soest 7
Van Tiechelt 117
Van Traynel 155
Van Velthem 58
Van Vlasselaer 248
Van Ypere 194
Van Zevecote 253
Vanantius Fortunatus 103
Vance 100, 101
Vander Aa 257
Vander Kethulle 258
Vardebout 210
Varendonck 383
Varin 115, 116
Vaux 99
Vaux-lez-Moines 99, 100
Vaux en Montlibert 100
Veauclerc 84
Vedrin 75
Veerle 384
Vendôme 152
Verdeboude 210
Verhulst 289
Vermandois 252
Vertrijk 121
Verzenault 119
Vesdre 359
Veulen 120, 281
Veurne 106, 107, 212, 283, 290
Veurne-Ambacht 137, 279, 285
Veurneambacht 212
Vianden 304
Vicq en Escaupont 98
Vier-Ambachten 132, 137, 139, 144, 151, 158, 159, 216
Vier Ambachten 98
Viersel 246
Vieux-Virton 99
Vijt 121
Vilain 295
Villermont 129
Villeroy 307
Vilvoorde 130, 218
Vimeux 73
Vinchant 235, 269
Vinderhoute 112
Vindevoghele 348
Vinkem 249
Vinkt 200
Virginal 119, 120, 176
Viry 365
Vitse 187
Vlaamsch-Hoofd 328
Vlaanderen 27, 41, 43, 44, 47, 58, 73, 74, 77, 78, 81, 86, 90, 91, 97, 99, 100, 102, 103-107, 112, 113, 116, 128, 132, 135-137, 139, 149, 151, 159, 162, 163, 170, 175, 179, 181, 183, 189, 192, 193, 197, 199, 200, 201, 207, 211, 216-218, 220, 224, 227-229, 233, 237, 238, 245, 247, 249, 250, 252, 261-263, 271, 278, 279, 283, 285, 286, 287-289, 291, 293, 296, 305, 310, 311, 313, 314, 317-319, 329, 335, 338, 339, 343, 348, 352, 356, 360, 361, 364, 365, 368, 371
Vlaenderen 223, 319, 341
Vlaendren 325
Vlerick 255
Vlesenbeek 137
Vliederzele 211
Vliermaal 169
Vlierzele 218
Vloedgat 99
Vocx 210
Volkeraven 210
Voltaire 350
Von Spee 349
Von Wersebe 7
Vondel 352
Voorhoofdbeen-grot 15
Voorschooten 392
Voorschoten 246
Vorsselaer aen 't Zant 385
Vorst 97, 189, 191
Vosselare 307
Vosseler 399
Vremde 246, 247, 390
Vrije van Brugge 95, 137
Vrijen 107
Vroondijk 98
Waal 27
Waalhem 99, 152, 158, 329
Waalsch-België 359
Waalsch-Brabant 137, 288
Waalwijk 100
Waarschoot 308, 343
Waasmunster 41
Wachtebeke 98, 217, 307
Wachter 72
Waerloos 387
Waerschoot 308
Wagenaar 33
Wakken 296
Walcheren 33
Waldbredimus 303
Walenland 197, 206, 218, 279, 282
Walhain 254
Walhalla 39, 41
Walhoorn 337, 338
Walles 84
Walsbets : Hemelrijk 75
Wambeek 70
Waregem 296
Warnkoenig 70, 79, 80, 95, 137, 147
Warous 93
Waroux 228
Watereynde 383
Watiers 161
Watrelos 270
Watrinsart 322
Watten 107
Wauters 67, 77, 92, 101, 110, 121, 124, 130, 137, 145, 161, 162, 176, 199, 215, 220, 313
Wavre 97
Wazon 84
Wechel-ter-Zande 246
Wechelersande 398
Weis 127
Weisthumer 127
Welde 398
Wellen 349
Wenceslaus van Luxemburg 229
Wenen 293
Wenlina 89
Wesemaele 220
Wesemale 220
West-Vlaanderen 56, 185, 259, 272, 290, 352, 356, 365
Westdorpe 98
Westerloo 137, 332, 385
Westerop 269
Westmalle 230, 246, 393
Westmeerbeeck 384
Wetteren 328
Weve 129, 130
Wevelgem 296
Wevelswale 98
Wezemaal 137, 197, 345
Wiekevorst 217, 381
Wieze 99
Wijnegem 389
Wijnloirsvelt 209
Wijts 263
Wilbert 6
Wildert 217
Willard 210
Willebringen 121
Willebroek 103, 331
Willem den Rosse 84
Willems 217, 257
Willemskerke 98
Wilmersdonck 399
Wilrijck 390
Wiltsele 220
Wiltz 102, 126, 127
Winkel 98, 308
Wittebroot 121
Wlimmeren 398
Wodecq 176, 177
Woeringen 228, 239
Wolverthem 70, 312
Womelghem 232
Wommelgem 232, 247, 390
Wondelgem 181, 306
Wontergem 200
Woodeke 116
Wortel 246, 395
Wouters 257
Wulfsdonk 217
Wulpen 71
Wulveringem 249
Wurth 302
Wustwesel 388
Wuustwezel 216, 246
Wymi 98
Xhoris 91
York 84
Young 7, 368
Youngh 290
Ypres 149-151, 156, 157, 268
Ysier 125
Zaamslag 98
Zaffelare 99, 151, 154, 158, 193, 197, 200, 306-308, 317, 328
Zandhoven 137, 173, 175, 246
Zandvliet 70
Zannekin 228
Zee 163
Zeeland 247
Zeger van Brabant 105
Zeger van Kortrijk 105
Zegheman 210
Zélande 360
Zele 70, 328
Zellik 312
Zelzate 98
Zeveneeken 317
Ziesele 99
Zigher 210
Zingem 112, 348
Zips 84
Zoerle 137
Zoetendale 70
Zomergem 249, 308, 343, 344
Zondert 117, 118
Zonnegem 211
Zout-Leeuw 97
Zuid-Nederland 71
Zuiddorpe 98, 105
Zundert 117
Zwevegem 296
Zwitserland 35