V.Z.W.Geschiedkundige
Heruitgeverij |
|
Terug naar homepagina |
|
Terug naar pagina over voordrachten |
|
Voordrachten
over Belgische geschiedenis |
|
|
|
De
voordrachten hieronder kunnen naar wens van de organisator 's namiddags of 's
avonds gehouden worden. Doelpubliek zijn culturele of educatieve instellingen
(Davidsfonds, Amarant, heemkundige verenigingen, verenigingen van genealogen,
verenigingen van senioren (OKRA, NEOS, VL@S, enzovoort). Elke voordracht
duurt ongeveer 2 uur en wordt geïllustreerd met een uitgebreide
powerpointvoorstelling. Naar keuze van de organisator kan er halverwege de
voordracht een pauze ingelast worden. |
|
De
prijs per voordracht is 80 euro voor een voordracht in de namiddag (vóór 17
u) en 100 euro voor een voordracht 's avonds (vanaf 19 u). De organisator
zorgt voor een lokaal dat wat kan verduisterd worden. Ik breng zelf een
beamer mee. |
|
Verplaatsingskosten
36 cent per kilometer. Bv. wanneer ik moet spreken in een gemeente op 20 km
van Gent, dan zullen de verplaatsingskosten 14,40 euro bedragen (20 km gaan
en 20 km keren tegen 36 cent per kilometer). Voor voordrachten binnen Gent en
deelgemeenten worden geen verplaatsingskosten aangerekend. |
|
Verdere info en boekingen |
|
|
|
|
Hieronder
vindt u info over de volgende voordrachten |
|
1) Gallië en de Galliërs -
Wie zijn de "Belgen", de dappersten aller Galliërs? |
2) De volksverhuizingen in
de late oudheid |
3) De
bastaardkinderen van de graven van Leuven en de hertogen van Brabant en van
de staatshoofden van België. |
4) De
bastaardkinderen van de graven van Vlaanderen en de staatshoofden van België. |
5) Burchten en kastelen van
Oost-Vlaanderen |
6) Burchten en kastelen van
Vlaams-Brabant en Brussel |
7) Burchten en kastelen van
West-Vlaanderen |
8) Flandria Illustrata |
9)
Heksen en hekserij in de geschiedenis. |
10) De Franse overheersing
van België (1794-1815) |
11) De Boerenkrijg |
12)
De Belgische revolutie (septemberdagen) van 1830. |
13)
De Gentse straten, wegen en verbindingen tussen 1780 en 1840. |
14) Door arm Vlaanderen,
naar een boek van August De Winne |
15) De Koninklijke Schenking |
16)
De Belgische vluchtelingen voor de eerste wereldoorlog. |
17)
Het dagelijks leven te Gent tijdens de eerste wereldoorlog. |
|
|
|
Voordracht: Gallië en de
Galliërs - Wie zijn de "Belgen", de dappersten aller Galliërs? |
|
Achtereenvolgens worden de
volgende punten behandeld |
1) Gallië als geheel |
2) Verspreiding van de
Galliërs |
3) Gallië in de Romeinse tijd |
4) Bestuurlijke indeling van
het Romeinse Gallië |
5) De taal van de Galliërs |
6) Gallia Belgica volgens
Julius Caesar |
7) Verdeling van het
grondgebied |
8) Organisatie en urbanisatie
van Gallia Belgica |
9) Het geromaniseerde Gallia
Belgica |
10) De verschillende volkeren
in Gallia Belgica |
a) De Atuatuci |
b) De Ambiani |
c) De Atrebati |
d) De Bellovaci |
e) De Caleti |
f) De Catalauni |
g) De Catuslogi |
h) De Caeroesi |
i) De Ceutroni |
j) De Condrusi |
k) De Eburoni |
l) De Geidumni |
m) De Leuci |
n) De Levqui |
o) De Lexovii |
p) De Mediomatrici |
q) De Meldi |
r) De Menapii |
s) De Morini |
t) De Nervii |
u) De Pemani |
v) De Pleumoxii |
w) De Segni |
x) De Silvanectii |
y) De Suessioni |
z) De Treveri |
a') De Veliocasses |
b') De Viromandui |
11) Geschiedenis van Gallië |
12) Gallo-Romeinse
overblijfselen in België |
13) Gallische kunst |
|
|
|
Voordracht: De
volksverhuizingen in de late oudheid |
|
In deze voordracht behandel
ik de volgende zaken |
1) Overzicht en betekenis van
de volksverhuizingen |
2) Het klimaat als oorzaak
van de volksverhuizingen |
3) Volkeren die betrokken
waren bij de volksverhuizingen |
a) De Germanen |
1) De Visigoten |
2) De Ostrogoten |
3) De Rugiërs |
4) De Longobarden |
5) De Thuringii |
6) De Tubantes |
7) De Angelen |
8) De Saksen |
9) De Juten |
10) De Friezen |
11) De Franken |
12) De Salische Franken |
13) De Ripuarische Franken |
14) De Vandalen |
15) De Sueven |
16) De Alamannen |
17) De Bourgondiërs |
b) De Hunnen |
c) Keltische volkeren |
1) De Gael |
2) De Bretons |
4) Volksverhuizing in de Lage
Landen tijdens de Frankische tijd |
5) Keizers van Rome of
Gallische marionetten? |
|
|
|
Voordracht:
De bastaardkinderen van de graven van Leuven en de hertogen van Brabant en
van de staatshoofden van België. |
|
De
graven van Leuven, de hertogen van Brabant en de staatshoofden van het
onafhankelijke België hebben zich zeker niet onbetuigd gelaten wanneer het om
avontuurtjes ging buiten het echtelijk bed. |
In deze
voordracht is het enkel de bedoeling om een geschiedkundig overzicht te geven
van de buitenechtelijke kinderen van alle graven, hertogen en staatshoofden.
Ik zal geen moreel oordeel vellen over de handelwijze van al dez
machthebbers. |
En ja,
ik leg uit waarom ik deze kinderen "bastaardkinderen noem". |
|
Ik
spreek achtereenvolgens over: |
De 73
bastaarden van de graven van Leuven en de hertogen van Brabant |
De 35
bastaarden van de staatshoofden van België |
Daarbij
zal ik vooral het verschil in behandeling van de bastaarden onder het
"Ancien Règime" en in het onafhankelijk België benadrukken |
|
Daarnaast
maak ik een aantal zijsprongen: |
Ik heb
het over twee zeer bekende bastaarden van keizerlijken bloede die niet
rechtstreeks kinderen zijn van graven of staatshoofden, maar die er toch
nauwe familiebanden mee hebben |
Ik heb
het ook over een tweetal beroepen die de meeste mensen niet kennen of waarvan
ze de oorsprong niet kennen |
Ik zal
ook spreken over de mythe van het vaderschap en ik zal heel wat mensen
confronteren met hun gebrek aan kennis over de eigen Belgische geschiedenis |
|
|
Voordracht:
De bastaardkinderen van de graven van Vlaanderen en de staatshoofden van
België. |
|
De
graven van Vlaanderen en de staatshoofden van het onafhankelijke België
hebben zich zeker niet onbetuigd gelaten wanneer het om avontuurtjes ging
buiten het echtelijk bed. |
In deze
voordracht is het enkel de bedoeling om een geschiedkundig overzicht te geven
van de buitenechtelijke kinderen van alle graven en staatshoofden. Ik zal
geen moreel oordeel vellen over de handelwijze van al dez machthebbers. |
En ja,
ik leg uit waarom ik deze kinderen "bastaardkinderen noem". |
|
Ik
spreek achtereenvolgens over: |
De 69
bastaarden van de graven van Vlaanderen |
De 35
bastaarden van de staatshoofden van België |
Daarbij
zal ik vooral het verschil in behandeling van de bastaarden onder het
"Ancien Règime" en in het onafhankelijk België benadrukken |
|
Daarnaast
maak ik een aantal zijsprongen: |
Ik heb
het over twee zeer bekende bastaarden van keizerlijken bloede die niet
rechtstreeks kinderen zijn van graven of staatshoofden, maar die er toch
nauwe familiebanden mee hebben |
Ik heb
het ook over een tweetal beroepen die de meeste mensen niet kennen of waarvan
ze de oorsprong niet kennen |
Ik zal
ook spreken over de mythe van het vaderschap en zal heel wat mensen
confronteren met hun gebrek aan kennis over de eigen Belgische geschiedenis |
|
|
Voordracht: Burchten en
kastelen van Oost-Vlaanderen |
|
Hier
wordt de geschiedenis van 120 kastelen uit Oost-Vlaanderen besproken. Als
definitie van de term "kasteel" is gekozen voor "gebouwen die
in het verleden verdedigbaar waren en die tegelijk dienden voor
bewoning". |
De
toehoorders zullen kunnen kennis maken met een aantal kastelen die vanop de
openbare weg moeilijk te zien zijn en zullen zelfs van een beperkt aantal
kastelen het interieur kunnen bewonderen. |
|
|
|
Voordracht: Burchten en
kastelen van Vlaams-Brabant en Brussel |
|
Hier
wordt de geschiedenis van 86 kastelen uit Vlaams-Brabant en Brussel
besproken. Als definitie van de term "kasteel" is gekozen voor
"gebouwen die in het verleden verdedigbaar waren en die tegelijk dienden
voor bewoning". |
De
toehoorders zullen kunnen kennis maken met een aantal kastelen die vanop de
openbare weg moeilijk te zien zijn en zullen zelfs van een beperkt aantal
kastelen het interieur kunnen bewonderen. |
|
|
|
Voordracht: Burchten en
kastelen van West-Vlaanderen |
|
Hier
wordt de geschiedenis van 59 kastelen uit West-Vlaanderen besproken. Als
definitie van de term "kasteel" is gekozen voor "gebouwen die
in het verleden verdedigbaar waren en die tegelijk dienden voor
bewoning". |
De
toehoorders zullen kunnen kennis maken met een aantal kastelen die vanop de
openbare weg moeilijk te zien zijn en zullen zelfs van een beperkt aantal
kastelen het interieur kunnen bewonderen. |
|
|
|
Voordracht: Flandria
Illustrata |
|
Deze voordracht is volledig
gebaseerd op het gelijknamige boek van Antonius Sanderus dat in 1641 het
licht zag. |
Van alle gebouwen die in het
boek opgenomen zijn wordt kort de geschiedenis geschetst en wordt indien
mogelijk getoond hoe ze er vandaag uitzien. |
Vermits
het gaat om een kleine 400 afgebeelde gebouwen belooft dit een zeer
interessante lezing te worden, vooral omdat er van al deze illustraties
ingekleurde versies kunnen getoond worden. |
|
|
|
Voordracht:
Heksen en hekserij in de geschiedenis. |
|
In het
verleden zijn in Europa tienduizenden heksen op de meest gruwelijke wijze ter
dood gebracht. Nu weten we dat ze allemaal onschuldig waren. In deze
voordracht tracht ik te achterhalen wat hun vervolgers ertoe gebracht heeft
om onschuldige vrouwen zo streng te vervolgen. |
|
Ik
spreek achtereenvolgens over: |
1
Voorgeschiedenis in de Oudheid |
2
Aanloop tot de heksenvervolging, circa 1330-1450 |
3
Rechtsgang |
4
Intensivering van de heksenvervolging circa 1450-1560 |
5
Reformatie en protestantisme |
6
Verzet tegen de heksenvervolging |
7
Heksensabbat |
8
Waterproef, een godsoordeel |
9
Martelen |
10
Wurgen en verbranden |
11
Het hoogtepunt van de heksenvervolging, 1560-1680 |
12
Heksenvervolging in de Nederlanden |
13 De
heksenvervolging loopt ten einde |
14
Plaatselijke rehabilitatie in de 21e eeuw |
15
Wicca - moderne hekserij |
|
Tenslotte
wordt er ruim aandacht besteed aan de heksen die in Vlaanderen het leven
lieten. |
|
|
Voordracht: De Franse
overheersing van België (1794-1815) |
|
Deze voordracht bestaat uit
twee delen: |
1) Een tijdlijn, aan de hand van 106
gebeurtenissen wordt een overzicht geschetst van de Franse overheersing van
België. |
2) Een overzicht van het cultureel
erfgoed (ruim 40 belangrijke gebouwen) van België dat zwaar beschadigd werd
of verloren ging tijdens de Franse periode. |
|
|
|
Voordracht: De Boerenkrijg |
|
De voordracht begint met een
algemene inleiding. Wat hield de Boerenkrijg in en werd hij achteraf
geromantiseerd? |
Vervolgens worden de
historische achtergronden van de Boerenkrijg besproken aan de hand van een
tijdlijn van de Franse overheersing van België. |
Daarna worden de rechtstreekse
aanleidingen tot de Boerenkrijg besproken. |
De "sansculotten".
Wie waren zij en hoe zagen ze eruit? |
Wat moeten we nu precies
verstaan onder de Boerenkrijg? |
Daarna
heb ik het over het verloop van de Boerenkrijg. Aan de hand van verslagen
over een 40-tal incidenten krijgt het publiek een duidelijk inzicht in de
feiten en hoe deze zich afspeelden. |
Tenslotte behandel ik kort de
repressie die volgde toen de opstand beëindigd was. |
|
|
Voordracht: De Belgische
revolutie (septemberdagen) van 1830 |
|
Deze voordracht volgt een
tijdlijn van 1815 tot 1832, er wordt achtereenvolgens aandacht besteed aan: |
1) De aanleidingen tot de
revolutie. Waarom waren de Belgen ontevreden en wilden ze een eigen land? |
2) De
eigenlijke tijdlijn van de revolutie, er wordt aandacht besteed aan 136
punten die in meerdere of mindere mate hun belang hadden voor de
onafhankelijkheidsstrijd van de Belgen |
|
|
|
Voordracht:
De Gentse straten, wegen en verbindingen tussen 1780 en 1840. |
|
De
periode van 1780 tot 1840 was bijzonder interessant wanneer het gaat over het
verplaatsingspatroon van de Vlaming. In 1780 reisde hij nog per koets,
terwijl hij in 1840 reeds comfortabele treinreizen kon maken. |
|
Ik
spreek achtereenvolgens over: |
Gent
vóór 1780 - een overzicht |
Gent
in 1780 (het publiek wordt bij de lezing betrokken, men moet trachten te
achterhalen welke zichten op de stad getoond worden) |
Gent
in 1831 (ook nu wordt het publiek bij de lezing betrokken, men moet trachten
te achterhalen welke zichten op de stad getoond worden) |
Veranderingen
tussen 1780 en 1831 |
De
stadsverlichting |
De
straten van Gent |
De
Gentse waterwegen en het vervoer over het water |
De
spoorwegen |
De
postdiensten |
De
luchtwegen, het vervoer door de lucht |
Stedenbouwkundige
en andere voorschriften |
De
Gentse straatnamen, slecht vertaalde straatnamen |
Anecdotes |
|
|
Voordracht: Door arm
Vlaanderen, naar een boek van August De Winne |
|
In deze voordracht volg ik de
indeling die August De Winne gebruikte voor zijn bekend boek "Door arm
Vlaanderen" |
1) In de landelijke raad der
Werkliedenpartij |
2) Te Gent - Vooruit- Een
werkliedenwijk |
3) De Touwslagers van Hamme |
4) De wevers van Zele |
5) Een ontroerende brief |
6) Te Lokeren - Een dodelijke
nijverheid |
7) De mierenjagers |
8) De werklieden van
Sint-Niklaas |
9) De wevers van Kortrijk |
10) Langs de Leie - De
vlasnijverheid |
11) De katoennijverheid te
Gent |
12) De katoenspinnerij |
13) Het weven |
14) Het leven van een spinner |
15) Op het dorp |
16) De zwavelstokmakers van
Geraardsbergen |
17) Een jammerdal |
18) De wevers van Ronse |
19) Op den buiten |
20) Langs de Schelde - Het
dorp van een kasteelheer |
21) Nog een dorp van een
kasteelheer |
22) De uitwijkende werklieden |
23) De kantnijverheid - Het
werk in het klooster |
24) Het loon der
kantwerksters |
25) De kantwerkers |
26) De mandenmakers van Temse |
27) De steenbakkers van
Steendorp |
28) De "Fransmans" |
29) Het verhaal van een
"Fransman" |
30) De weekbiljetten |
31) De Heilige Bloedprocessie |
32) Te Moeskroen |
33) Het Veurne-Ambacht |
34) De vissers der kust |
35) De Vlaamse socialistische
strijders |
36) Vlaanderen's ontwaken |
|
|
|
Voordracht: De Koninklijke
Schenking |
|
Er wordt heel wat onzin
verteld over de koninklijke schenking. In deze voordracht probeer ik zin van
onzin te onderscheiden. |
|
Eerst wordt er aandacht
geschonken aan koning Leopold II en aan zijn dochters waarmee hij zou in
onmin geleefd hebben. |
Vervolgens behandel ik het
besluit van de koning om een groot deel van zijn eigendommen aan de Belgische
staat te schenken. |
Er volgt dan een beknopte
geschiedenis van de Koninklijke Schenking als instituut en over het beheer en
de boekhouding van deze instelling. |
Daarna tracht ik een antwoord
te geven op een aantal veelgestelde vragen over de Koninklijke Schenking. |
Tenslotte behandel ik het
patrimonium dat beheerd wordt door de Koninklijke schenking: |
1) De 28 eigendommen voor openbaar
gebruik. |
2) De 33 verhuurde eigendommen. |
3) De 15 eigendommen zonder gebruik of
in eigen gebruik. |
4) De 6 eigendommen die gebruikt worden
door de koninklijke familie. |
5) De eigendommen die in het verleden
verkocht werden. |
|
|
|
Voordracht:
De Belgische vluchtelingen voor de eerste wereldoorlog. |
|
Hier
schets ik waarom meer dan één miljoen Belgen vluchtten voor de Duitsers bij
het begin van de eerste wereldoorlog. De manier waarop zij in de voornaamste
vluchtlanden behandeld werden wordt eveneens verduidelijkt. |
|
Ik
spreek achtereenvolgens over: |
Het
begin van de oorlog en de vertwijfeling bij de vluchtelingen |
De
oorlogsplannen van zowel de Duitsers als de Fransen |
Het
oprukken van de Duitsers door België |
Wreedheden
ten overstaan van burgers |
De
vlucht binnen België |
Belgische
vluchtelingen in Nederland - De verschillende kampen waarin de Belgen
ondergebracht werden |
Belgische
vluchtelingen in Groot-Brittannië en Ierland |
De
Belgische regering in Frankrijk |
Belgische
vluchtelingen in Frankrijk |
Van
vlucht naar migratie. De opvang van Belgen in de Verenigde Staten |
|
|
Voordracht:
Het dagelijks leven te Gent tijdens de eerste wereldoorlog. |
|
Aan de
hand van een aantal bevoorrechte getuigenissen (een Gentse burgervrouw, een
Gentse zakenman en vooral een Duitse soldaat die de fouten van al zijn
officieren beschrijft) wordt er een overzicht gegeven van het dagelijks leven
te Gent van 1914 tot 1918. |
|
Ik
spreek achtereenvolgens over: |
De
oorlogsvoorbereidingen en het begin van de oorlog |
De 62
oorlogsverklaringen |
De
inval van de Duitsers in België |
De
Duitse oorlogsinfrastructuur te Gent |
De
bezettende macht |
Heinrich
Wandt |
Enkele
officieren die door Wandt beschreven werden in "Etappenleven te
Gent" |
Armoede
en eetbons |
Opeisingen |
De
laatste uitweg: prostitutie |
Spionage! |
Na
meer dan 4 jaar, de bevrijding |
Conclusie |
|
|